Pierre Landete est écrivain et avocat. Ancien membre du Conseil de l’Ordre des Avocats du Barreau de Bordeaux et Président de l’Institut de Défense des Étrangers, il a effectué plusieurs missions humanitaires (Colombie, Sierra Léone) puis a fondé, à l’Université de Bordeaux, un institut de recherches sur le droit des mineurs. Membre de l’Union Internationale des Avocats, il est Vice-Président de l’Institut des Droits de l’Homme (Prix Ludovic Trarieux).
Fondateur de la revue Phaéton dont il dirige la publication, il a signé de nombreux recueils de poésies, Il travaille actuellement à la rédaction d’un essai sur Eratosthène de Cyrène et compose un recueil de poésies en espagnol. Auteur d’un ouvrage sur Les Ménines de Vélasquez (Montrez-moi Guernica, éd. Atlantica-Séguier, Paris 2018), de La Parenthèse de L’Aigle (Variations sur un poème de Barbara, éd. Triartis, Paris 2017) et d’une biographie de Sappho de Mytilène (éd. Phaéton, coll. Almandin 2019), il publie dans des revues de littérature contemporaine dont Le Nouvel Athanor, Sigila, Midi, Phoenix et la Revue Internationale de la Sorbonne.Itinéraires est une série de 32 textes écrits en Grèce entre 1989 et 2015. Leurs traductions en hébreu, en arabe et en grec permet autant de métamorphoses graphiques et sonores par la grâce des langages de la Méditerranée...
Éole
avec son serviteur Triton
le dieu du bruit de l’eau
Éole depuis dix jours
s’est installé sur la côte
ils passent leur temps
à balayer la mer
et ça moutonne ça moutonne
de jour comme de nuit
sauf que dans le noir
à la fin de l’été
sous la lune d’argyre
les moutons ça ressemble à
du papier d’alu froissé
que la grande bleue balance
au gré des hauts
et des creux de vague
le long d’un sillon jeté sur l’eau
comme une poudre
de perlimpinpin de l’horizon
aux pieds froids du rivage
Éole pour l’automne
dégage des tonnes
de nimbus de cumulus
et puis avec son parfum
à base d’eucalyptus
se promène sous les pifs
et s’iode au soir en s’invitant
sous les draps qu’il défait
pour déposer enfin
les armes et sur mon cou
une brise mordante
aux portes du sommeilָ אאּולֹוס
יַחַד עִם מְׁשָרְ תֹו טְרִ יטֹון,
אֵל נַחְׁשֹולֵי הַּמַיִם,
ָאאּולֹוס, הִתְמַּקֵם עַל הַחֹוף
זֶה עֲׂשָרָ ה יָמִים.
הַּשְׁנַיִם מַעֲבִירִ ים אֶת זְמַּנָם
ּבְטִאְטּוא הַּיָם,
וְהַּיָם קֹוצֵף וְׁשֹוצֵף
יֹום וָלַיִל.
וְאּולָם ּבַאֲפֵלַת
סֹוף הַּקַיִץ,
ּתַחַת הַּיָרֵ חַ הַּכָסּוף,
הַּקֶצֶף ּדֹומֶה
לִנְיַר ָאלּומִינְיּום מְקֻּמָט
ׁשֶהַּיָם הַּכָח ֹל הַּפָתּוחַ מְנַדְנֵד
ּבְהֶתְאֵם לַּבְלִיטֹות
וְלַּבְקָעִים ׁשֶל הַּגַּלִים ;
ּולְא ֹרֶ ְך הַּתֶלֶם הַּמֻׁשְלְָך עַל הַּמַיִם
ּכְמֹו ַאבְקַת
קֶסֶם מֵהָא ֹפֶק
לְכַּפֹות הָרַ גְלַיִם הַּקָרֹות ׁשֶל הַחֹוף
ָאאּולֹוס מְׁשַחְרֵ ר, לִכְבֹוד הַּסְתָיו,
רִ ּבֹוא רִ ּבֹואֹות
ׁשֶל עַנְנֵי מָטָר נְמּוכִים,
ּולְַאחַר מִּכֵן, מְבֻּשָׂם
ּבְנִיחֹוחַ אֵקָלִיּפטּוס,
הּוא מְטַּיֵל ּתַחַת הַנְּחִירַ יִם,
ּובָעֶרֶ ב, הּוא מִתְּכַּסֶה ּבְַארְ ּגָמָן, ּומַזְמִין אֶת עַצְמֹו
ּתַחַת הַּמַּצָעִים ׁשֶהּוא ּפֹורֵ ע,ַ
ּכְדֵי לְהַּנִיחַ לְבַּסֹוף
אֶת יָדָיו, וְעַל עָרְ ּפִי
ּבְרִ יזָה נַׁשְכָנִית
ּבְדַלְתֹות הַּשֵׁנָה
Αίολος
με τον υπηρέτη του Τρίτωνα
ο θεός της βοής του νερού
Αίολος εδώ και δέκα μέρες
έχει εγκατασταθεί στην ακτή
περνούν το χρόνο τους
σαρώνοντας τη θάλασσα
και αφρίζει αφρίζει
μέρα και νύχτα
μόνο που στο σκοτάδι
στο τέλος του καλοκαιριού
κάτω από το αργυρό φεγγάρι
τα κύματα μοιάζουν με
τσαλακωμένο αλουμινόχαρτο
που το απέραντο γαλάζιο κουνά
κατά βούληση στα πάνω
και στα κάτω των κυμάτων
σε μια αυλάκωση που ρίχτηκε
πάνω στο νερό σαν
μαγική σκόνη από τον ορίζοντα
στα κρύα πόδια της ακρογιαλιάς
ο Αίολος για το φθινόπωρο
μεταφέρει τόνους
από Μελανίες και Σωρείτες
και ύστερα με το άρωμά του
με βάση τον ευκάλυπτο
κόβει βόλτες κάτω από τη μύτη μας
και το βράδυ γεμίζει ιώδιο τρυπώνοντας
κάτω από τα σεντόνια που ξεστρώνει
για να αποθέσει επιτέλους
τα όπλα και στο λαιμό μου
ένα αεράκι που δαγκώνει
στις πόρτες του ύπνου1أيول
ِ برفقة خادمه « تريتون »
ِ إله ِ الصخب والماء
ُيول منذ عشرة أيام
أ
ٌ مقيم في الساحل
يقضيان وقتهما
نس البحر
َ في ك ِ
الذي يثور ويهيج
في الليل كما في النهار
لكن عند الظالم
1 في نهاية الصيف
تحت قمر أرجير
تبدو الخراف مثل ورق
ُ األلمنيوم المجعلك
الذي يؤرجحه األزرق الكبير
حسب االرتفاعات
وقاع الموج
ٍ على طول أخدود ملقى على الماء
مثل زيت الثعبان
الذي يومض في األفق
بأقدام الشاطئ الباردة
أيول من أجل الخريف
ً
ُ يزيح أطنانا
ّ من كوكب نيمبوس ذي السحاب الركامي
ثم مع أريجه
المصنوع من الكاليبتوس
يتهادى تحت األنوف
ً ويختلط برائحة اليود مساء من تلقاء نفسه
تحت األغطية التي يزيحها
ليُلقي في النهاية
األسلحة، وعلى عنقي
ٌ نسيم ٌ الذع
على أبواب النعاس
Cap Sounion
Sur le seuil usé de la double porte,
la lumière a arrêté ses pas.
Elle est nue, sans volonté.
Ses larmes sont comme de l’herbe
entre les pierres d’une ruine.
Dans l’air flotte, pour le salut,
l’écho de l’astre
en cendres d’ocre rouge
venues de mille fièvres.
Au bord de la falaise,
chaussée d’ambre et d’or
la nuit prend son envol.
Au ciel plane le cœur vivant
de la mer dévorée.כֵּף סּונְיֹ
עַל הַּמִפְּתָן הַּשָׁחּוק ׁשֶל הַּדֶלֶת הַּכְפּולָה
הָאֹור עֹוצֵר מִּלֶכֶת.
הּוא עֵיר ֹם ּומֻּתָׁש.
ּדִמְעֹותָיו ּכְמֹו הָעֵׂשֶב הַּצֹומֵחַ
ּבֵין אֲבָנִים ׁשֶל חֻרְ ּבָה.
ּבָאֲוִיר מְרַ חֵף, לִיׁשּועָה,
הֵד מִּכֹוכָב
ׁשֶּנַעֲׂשָה אֵפֶר חּוםָ-אד ֹם
וְנִׂשְרַ ף ּבְאֶלֶף מַעֲלֹות.
ּבִקְצֵה הַּצּוק,
נָעּול עִנְּבָר וְזָהָב,
הַּלַיְלָה מַתְחִיל לְהִתְעֹופֵף.
ּבָרָ קִיעַ מְרַ חֵף הַּלֵב ַּפֹועֵם
ׁשֶל הַּיָם הַּטָרּוף.
كاب سونيون علي عتبه الباب المزدوج
أوقف الضوء خطاه
هو عاري ودون اراده
دموعه مثل األعشاب
النامية بين االنقاض
وطل الهوي للتحيه
وفيه صدي النجم
ذو الرماد القرمزي
النافد من الف لغم
علي حافه الصخور
المكسوه بالعنبر والذهب والنور
بداء القمر في الغمور
في سماء القلب الخافق
للبحر الهائجΑκρωτήριο Σούνιον Στο φθαρμένο κατώφλι της δίφυλλης πόρτας,
το φως σταμάτησε τα βήματά του.
Είναι γυμνό, χωρίς θέληση.
Τα δάκρυά του είναι σαν χορτάρι
ανάμεσα στις πέτρες ενός ερειπίου.
Στον αέρα για τη σωτηρία αιωρείται
η ηχώ του άστρου
στάχτη κόκκινης ώχρας
πλασμένη από χίλιους πυρετούς.
Στην άκρη του γκρεμού,
φορώντας χρυσό και κεχριμπάρι
η νύχτα απογειώνεται.
Στον ουρανό πλανιέται η ζωντανή καρδιά
της κατασπαραγμένης θάλασσας.
Poèmes de Pierre Landete
Traduction en grec : Michèle Valley et Yannis Rigadis
Traduction en arabe : Anas Alaili et Essam Guenedy
Traduction en hébreu : Hod Halevy et Noa ShahamÉditions Phaéton, 2023
Collection Almandin
